Afganio

Ekzistas debato ĉe ni, la francoj, pri la situacio en Afganio.
Ni sendis francaj militistoj tie.
Ŝajnas ke ni proksimigxas pli kaj pli je la usonanoj.

Sed, pasintan aŭguston, 10 aliaj francaj soldatoj estis mortigitaj en embusko, kaj la debato akre revenis.

ĉu vi pensas, ne la francoj kaj la alija okcidentuloj, kiuj estas tie por helpi la usonanoj devus forlasi Afganion ?

ĉu vi pensas, ke tio milito ne povas esti gajnata, ke tio estas iomete kiel Vjetnamo ?
cu vi pensas, ke la okcidentuloj devus resti por batali kontra la "talibanoj" kaj protekti la nova demokratio ?

Se vi ne estas franca, kiel estas la opinio de via registaro pri Afganio ?

hloben a écrit:

Ekzistas debato ĉe ni, la francoj, pri la situacio en Afganio.
ĉu vi pensas, ke tiu milito ne povas esti gajnata, ke tio estas iomete kiel Vjetnamo ?
Se vi ne estas franca, kiel estas la opinio de via registaro pri Afganio ?

EO: Tion mi efektive pensas: ke la milito ne povas esti gajnata.
FR: C'est ce que je pense effectivement: que la guerre ne peut être gagnée.
EO: Cetere, ĉiuj militoj estas dramoj por la lokaj civitanoj, por la natura medio, por la ekonomio (escepte la produktantojn de armiloj) kaj ne forprenas la kaŭzojn de la malamo, eĉ male.
FR: D'ailleurs, toutes les guerres sont des drames pour les citoyens locaux, pour l'environnement naturel, pour l'économie (avec exception des productuers d'armes) et n'écarte pas les causes de la haine, au contraire.
EO: Ŝajne la gvidantoj de iuj nacioj volas montri sian superecon kaj lernas nenion el la historio.
FR: Vraisemblablement les guidants de certaines nations veulent montrer leur supériorité et n'apprennent rien de l'histoire.
EO: Por servi sian superecon, ili pretas subteni krimulojn per grandegaj sumoj.
FR: Pour servir leur supériorité, ils sont prets à appuyer des criminels par des sommes énormes.
EO: Poste, laŭ sia bezono, ili kontraŭas tiujn, kiujn ili antaŭe subtenis.
FR: Après, d'après leur besoin, ils contrebattent ceux, qu'ils ont soutenu avant.
EO: Eĉ se oni havas la impreson, ke lando "gajnis" militon, ĝi fakte malgajnis.
FR: Même quand on a l'impression qu'un pays a "gagné" la guerre, il a en fait perdu.
EO: Homoj perdis la vivon, virinoj perdis sian edzon, infanoj perdis sian patron, ktp.
FR: Des hommes ont perdu la vie, des femmes ont perdu leur mari, des enfants ont perdu leur père, etc.
EO: Ĉu necesas mencii la detruon de lando, konstruaĵojn? Ĉu mencii la danĝeron al la civitanoj pro restintaj minoj kaj bomboj?
FR: Est-il nécessaire de mentionner la destruction du pays, des constructions? Faut-il mentionner le danger pour les citoyens provenant de mines et bombes restantes?
EO: Antaŭ du semajnoj belga senminiganto pereis en Libio dum la plenumo de sia tasko.
FR: Il y a deux semaines un démineur belge a péri en Libie pendant l'accomplissement de sa tâche.
EO: Nia belga armeo pli kaj pli estas prezentata kiel defendanto de la paco.
FR: Notre armée belge est de plus en plus présentée comme défendant de la paix.
EO: Sed antaŭ kelkaj semajnoj nia registaro sendis kvar militaviadilojn al Afganio kun sesdeko da militistoj.
FR: Mais il y a quelques semaines, notre gouvernement a envoyé quatre avions de guerre en Afganie avec une soixantaine de militaires.
EO: Tamen nia nuna ministro pri defendo (nun flandro) antaŭe ege kritikis sian antaŭulon (kiu estis valono)
FR: Pourtant notre ministre de défense (maintenant un Flamand) avant a très critiqué son prédécesseur (qui était un Wallon).
EO: Kial tiu ŝanĝiĝo?
FR: Pourquqoi ce changement?
EO: Se mi bone memoras, Belgio negative reagis al la usona intenco ataki Afganion.
FR: Si je me rappelle bien, la Belgique a réagi négativement à l'intention d'attaquer l'Afganie.
EO: Tiu siteno kreis "malvarmiĝintajn" rilatojn de Usono al Belgio.
FR: Cette conduite a créé des relations "refroidies" des USA envers la Belgique.
EO: Eble la kaŭzo de la ŝanĝiĝo trovigas tie.
FR: Peut-être la cause du changement se trouve là.

Amike salutas
Amicalement,
Leo

Dankon Leo pro tiu traduko en franca lingvo...

Mi plusas.

Leo estas bona instruisto

cxu vi pensas, ke ni devas eliri el Afganio ? el Irako ?
cxu vi pensas, ke se ni eliros, la "talibanoj" revenos, kaj tio estas pli malbone por la afganoj ?

(moi je ne traduis pas essayez de deviner... )

hloben a écrit:

(moi je ne traduis pas essayez de deviner... )

vi estas tre dura...
Enfin, bon, je crois que j'ai à peu pres compris l'objection.
Mais si tu sais pas que eliri=sortir/partir, c'est chaud.

tu as un bon dico sur freelang
un dico + un peu de grammaire, et tu vas au bout du monde !!!

hloben a écrit:

cxu vi pensas, ke ni devas eliri el Afganio ? el Irako ?

Eliri ? aŭ forlasi ?

hloben a écrit:

tu as un bon dico sur freelang
un dico + un peu de grammaire, et tu vas au bout du monde !!!

C'est son contenu que j'ai repris. Mais entre une simple liste de vocables et une base de données exploitable, y'a un peu de boulot (en même temps, ça m'aidera à saisir certaines subtilités)...

eliri et forlasi sont synonymes selon moi
el+iri ... je m'en vais (iri) de (el)
for+lasi ... je laisse (lasi) et je m'éloigne (for)

(grizaleono ? cxu ekzistas diferenco inter forlasi kaj eliri ? )

mais oui, j'imagine que ça doit être un sacré boulot cette base de données...

hloben a écrit:

eliri et forlasi sont synonymes selon moi
el+iri ... je m'en vais (iri) de (el)
for+lasi ... je laisse (lasi) et je m'éloigne (for)

(grizaleono ? cxu ekzistas diferenco inter forlasi kaj eliri ? )

Eliri estas netransitiva verbo.
El-iri est un verbe non-transitif. El = hors Iri = aller
On pourrait traduire "eliri" en français par "sortir", je pense (excusez-moi, le français n'est pas ma langue maternelle et puis... le "belge" n'est pas toujours le français normalisé, n'est-ce pas? Je me rappelle que la firme parisienne, à laquelle nous evoyions (brrr, est-ce juste? En EO: send-is) les machines, que nous fabriquions (encore brrr! En Eo: fabrik-is) demandait parfois ce qu'un mot voulait dire. Ils demandaient "C'est du belge, peut-être?" Pourtant, le mot était utilisé dans l'entreprise francophone, où je travaillais à cette époque.
For-lasi: for = loin, à distance. Lasi = laisser. Forlasi = quitter (un verbe transitif. Transitiva verbo) (attention: prononcer transitiva comme c'est écrit! Le s ne se prononce pas comme z!)
Do: al via demando, ĉu ekzistas diferenco inter forlasi kaj eliri: jes! La transitiveco estas diferenca! Iri estas netransitiva, dum lasi estas transitiva... comme en français d'ailleurs.
Pour débutants il peut être intéressant de voir des mots dérivés:
El-ir-ej-o: "endroit, ou on sort" = "sortie"
Le suffixe -ej indique un endroit où une action est faite. Et comme tous les suffixes ont une signification "mem-stara" (je ne trouve pas le mot en français, ma femme non plus d'ailleurs: elle dit "indépendant", sed tio estas "ne-depend-a") ejo veut dire: endroit.
Peut-être les Français ne voient pas de suite d'où la racine "ej" vient (prononcez ey), mais en néerlandais je dis bakken pour cuire, un pain p.ex., en EO: bak-i. La boulangerie (au moins celle où on cuit encore du pain) - en néerlandais bakkerij, en anglais bakery - est en EO bakejo.
Donc la racine ej se prononce environ comme le suffixe (ne memstara en la nederlanda!) ij en bakkerij, wasserij, brouwerij (angle: brewery), ... un peu comme en français le "suffixe" (sen memstara signifo!) -ie de boulangerie, brasserie, imprimerie, ... Mais avec cette différence, qu'en français je n'ai jamais entendu dire: venderie (por vendejo), entrie (por enirejo), parquie (por parkejo), apprendrie (por lernejo = école), etc. ni "c'est l'ie, où on brasse la bière)
Exercice: pan-o = pain. Vend-i = vendre. Comment dire "un endroit, où l'on vend du pain" (mais on le cuit pas)? (en 1 mot composé)

Mi esperas, ke mi ne ĝenis vin per mia longa rakonto.
Amike salutas
Leo

grizaleono a écrit:

Do: al via demando, ĉu ekzistas diferenco inter forlasi kaj eliri: jes! La transitiveco estas diferenca!

Mia demando estis ĉe la semantiko, ne la gramatiko.

grizaleono a écrit:

"mem-stara" (je ne trouve pas le mot en français, ma femme non plus d'ailleurs: elle dit "indépendant", sed tio estas "ne-depend-a") ejo veut dire: endroit.

Interne mia leksiko, memstara = indépendant.

grizaleono

cxu oni devas diri
cxu vi pensas, ke ni devas eliri el Afganio ?
aux
cxu vi pensas, ke ni devas Afganion forlasi ?

aux, cxu ambaux frazoj estas korekataj ?

hloben a écrit:

grizaleono

cxu oni devas diri
cxu vi pensas, ke ni devas eliri el Afganio ?
aux
cxu vi pensas, ke ni devas Afganion forlasi ?

aux, cxu ambaux frazoj estas korekataj ?

EO: Ambaŭ frazoj estas en ordo, sed ne via fina demando.
FR: Les deux phrases sont en ordre, mais pas votre demande finale.
EO: cxu ambaux frazoj estas korekataj ?
(Rimarku, "cxu" = ĉu laŭ surogata literumado. Ĝi uzas ikson post la litero, kiu devus porti ĉapelon)
FR: (je suppose que hloben voulait demander:) est-ce que les deux phrases sont correctes?
(Remarquez, que "cxu" est une manière "surrogate" - je doute, si c'est un bon mot en français - pour "ĉu". Elle employe un x derrière la lettre qui devrait porter un chapeau)
EO: Tiu surogatskribado estis/ estas uzata, dum interreto ebligis sendi nur "anglajn" literojn, tio estas: latinaj literoj sen diakritoj.
FR: Cette écriture était/ est employée aussi longtemps que l'internet (je sais qu'en France on a un autre mot, qui m'échappe, excusez-moi) permettait seulement d'envoyer des lettres "anglaises", ça veut dire: des lettres latines sans signes diacrites.
EO: Ankaŭ estis problemoj pri la francaj diakritoj.
FR: Aussi il y avait des problèmes concernant les diacrites français (-es???)
EO: En tiu frazo vi uzas la vorton "korekataj".
FR: Dans cette phrase vous utilisez le mot "korekataj".
EO: Mi pensas pri tajperaro. Vi sendube celis skribi "korektaj"
FR: Je pense à une erreur de frappe. Vous avez sans doute voulu écrire "korektaj"
EO: La radiko "korekt" havas verban signifon korekti
FR: La racine "korekt" a une signification verbale (dans le sens "d'un verbe") corriger.
EO: Mi do devas konjekti, ĉu vi celis diri: "ambaŭ estas korektaj", en kiu frazo "korekt" estas anstataŭ-ig-end-a per "ĝust" aŭ "perfekt", aŭ "ambaŭ estas korekt-end-aj".
FR: Je dois donc conjecter, si vous vouliez dire: "ambaŭ estas korektaj", dans laquelle phrase "korekt" est à remplacer par "ĝust" ou "perfekt", ou "ambaŭ estas korektendaj".
EO: "korekt-enda" signifas: devanta esti korekt-ata. Ĉi-kaze bonvolu uzi "ĝustaj".
FR: "korekt-enda" signifie: "à corriger". Dans ce cas-ci, veuillez employer "ĝustaj".
EO: La sufikso "end" esprimas devon.
FR: Le suffixe "end" exprime un devoir.
EO: Por komenc-ant-o la konstru-ad-o de vortoj estas ne-kutim-a. Mi ŝat-as kompar-i al iu, kiu lern-as bicikl-i
FR: Pour un débutant la construction de mots est non-selon-coutume (comment un pauvre flamand doit dire cela en fr.??). J'aime comparer à quelqu'un qui apprend à rouler à bicyclette.
EO: Komenc-e bicikl-i ŝajn-as mal-facil-e.
FR: Au début, rouler à bicyclette apparaît difficile.
EO: Nur poste oni profitas pro la avantaĝoj.
FR: Seulement par après on jouit des avantages.

korektaj, jes... fakte, mi cxiam tajpas tro rapide... mi devus relegi pli atente miajn afisxojn antaux sendi ilin

Ni estas malproxime el Afganio...

(Nous sommes loin de l'Afghanistan...)

Jes, ni estas fore...
Kaj mi ne timas, ke la talibanoj alvenas en Francio morgaux !

Do, mi ne pensas, ke tio estas bona ideo, ke ni sendas militistoj tie. Precipe se ni mortigas senkuplajn afganojn!
Mi opinias, ke la landanaro ege malsxatas nin nun. Ni estas malamikoj.

oni ne batalas kontraux terorismo per bombardadoj !

oui, non sommes loin,

et je n'ai pas peur que les talibans viennent demain en France
donc, je ne pese pas que cela soit une bonne idée, que nous envoyéons des militaires là bas. Surtout si nous tuons des afghans innocents. Je suis d'avis que la population nous déteste maintenant. Nous sommes des ennemis.

on ne combat pas le terrorisme par les bombardements !

Jean-Luc a écrit:

Interne mia leksiko, memstara = indépendant.

Dankon.
La nederlanda vorto estas tute simila al la Esperanta: zelf-standig = mem-stara. Mi ne tuj trovis francan vorton kun la sama signifo. Mi do demandis al mia edz-ino, kiu estas de-naske franc-lingva. Ankaŭ ŝi ne trovis sam-signifan vorton. Ŝi do serĉis en vort-aro kaj trovis "indépendant", kiel ŝi jam diris.
Le mot néerlandais ressemble tout-à-fait au mot en espéranto: zelf-standig = "restant debout par soi-même", on pourrait dire: "sur ses propres pieds".
Je ne trouvais pas de suite un mot français avec la même signification. Je demandais donc à mon épouse, qui est francophone de naissance. Elle aussi ne trouvait pas un mot signifiant la même chôse. Elle cherchait donc au dictionnaire, où elle trouvait "indépendant", comme elle avait déjà dit.

Por la franca "indépendant" vi verŝajne trovos en vortaro: "sendependa".
Sen-de-pend-a. Oui, c'est une autre maniere pour dire environ la même chôse: un enfant, qui ne pend plus à la main de ses parents... est sur ses propres pieds.
Nun mi konstatas, ke mi ne trovas simplan francan vorton por "stari". Strange!
Amike salutas
Leo

ne starri = se tenir debout .. (to stand in english)
aux "se trouver".... la vazo staras sur la tablo (le vase se trouve sur la table)